گفتگوي خواندني فارس با شهريار بحراني
به گزارش خبرنگار سينمايي فارس، در فيلم سينمايي «ملك سليمان نبي» جداي از جلوه‌هاي ويژه و برخي ايراداتي كه در خصوص آن عنوان مي‌كنند (از جمله شبيهبودن جنّيان دودي‌شكل به دود سياه سريال لاست) برخي اشكالات محتوايي نيز
ديده مي‌شود. در گفت‌وگويي كه با كارگردان اين فيلم داشتيم، برخي از اين
ايرادات را مطرح كرديم و شهريار بحراني به آنها پاسخ گفت.
* يكي از عمده‌ترين ايراداتي كه به فيلم شما وارد كرده‌اند، مذهبي
نبودن فيلم در قالب تصوير است. يعني اگر نريشن‌هاي حضرت سليمان را از فيلم
حذف كنيم، با يك اثر صرفاً تاريخي با تم اكشن هاليوودي (البته با كيفيتي
كمتر) مواجه هستيم. آيا اين ايراد را وارد مي‌دانيد؟
ـ ما سعي كرديم در طول فيلم با نمايش مرام و رفتار حضرت سليمان (ع)
اين موضوع را نشان بدهيم تا فيلم به صورت غيرمستقيم مباني الهي را به دور
از شعارزدگي بيان كند. فيلم‌نامه ملك سليمان نبي، فيلم‌نامه‌اي محتوامحور
است و اين فيلم‌نامه، طبق روال بيان خداوند در قرآن نوشته شده است.
* هدف از ساخت آثار مذهبي، القاي آموزه‌هاي ديني به تماشاچي است، اما
اين امر بايد با ظرافت صورت بگيرد. متأسفانه در فيلم «ملك سليمان»، بيننده
در برخي صحنه‌ها به ياد رويدادهاي دين اسلام مي‌افتد. به عنوان مثال تكرار
جمله «خدا را بخوان» توسط حضرت سليمان و «نمي‌توانم» توسط رهبر شهر
جن‌زده، ماجراي «بخوان به نام پروردگارت» جبرئيل امين و «خواندن بلد
نيستم» پيامبر (ص) را در ذهن بيننده تداعي مي‌كند. همچنين نشان دادن تورات
از سوي فرمانده مخالفان و بيان اين جمله به سربازان اورشليم كه «آيا با
تورات مي‌جنگيد»، ماجراي «قرآن بر سر نيزه كردن در جنگ صفين» را يادآوري
مي‌كند.
ـ مگر آموزه‌هاي اسلام خارج از آموزه‌هاي پيامبران پيشين است؟
*درست است كه دين از آدم تا خاتم يكي است، اما اتفاقات كه همواره يكسان نيستند...
ـ در روايات داريم هر آنچه كه بر قوم بني‌اسرائيل گذشته است، نعل به
نعل بر امت اسلام نيز مي‌گذرد و امت اسلام نيز تمام فتنه‌هايي كه بر امت
بني‌اسرائيل گذشته است را تجربه مي‌كند.
تمام مسائلي كه بر بني‌اسرائيل گذشته است، عيناً در امت اسلامي ديده
شده و خواهد شد. اديان پيشين نيز همگي همان شريعت اسلام را ترويج
كرده‌اند، تنها در مرتبه‌اي پايين‌تر، تا اينكه حضرت محمد (ص) شريعت را
كامل كرد.
در واقع پيروان اديان پيش از پيامبر اسلام نيز مسلمان بوده‌اند و اين
موضوع در آيات قرآن نيز بيان شده است. برخي به ما ايراد گرفته‌اند كه «چرا
به داستان پيامبر بني‌اسرائيل پرداخته‌ايد؟»، چه كسي گفته است كه آنها
تنها پيامبران بني‌اسرائيل بوده‌اند؟ ما وارثان پيامبران هستيم و پيامبران
بني‌اسرائيل، پيامبران اسلام نيز محسوب مي‌شوند.
*در مورد ساخت كشتي پرنده نيز شبهاتي به ذهن مي‌رسد. ما در فيلم شاهد
آن هستيم كه خداوند به حضرت سليمان مي‌فرمايد كه باد را مسخر تو ساختيم.
اگر باد در اختيار حضرت است، ديگر چه لزومي دارد كه كشتي‌ها با آن همه
زحمت و مشقت به ساحل كشيده شوند؟ چرا حضرت براي آوردن آنها به ساحل از باد
استفاده نمي‌كند. ضمن اينكه چه نيازي به چسباندن هر سه كشتي به يكديگر
است؟ مگر حضرت نمي‌تواند هر سه كشتي را به پرواز درآورد؟
ـ در روايات داريم كه بساط حضرت سليمان چيزي از جنس چوب بوده است كه
حضرت آن را ساخته و با افرادش سوار آن شده و سپس باد آن را به حركت در
مي‌آورده است. يعني اين طور نيست كه خداوند همه كارها را خودش انجام دهد و
به قول معروف «از تو حركت از خدا بركت»، بنابراين بايد فعاليتي نيز از سوي
حضرت سليمان انجام مي‌شد.
* آيا هنگام پرواز كشتي، واقعيات فيزيكي را نيز در نظر گرفته بوديد؟
چون انتظار مي‌رفت گردبادي با آن عظمت، توليد «سونامي» كند. ضمن اينكه
هنگامي كه كشتي به پرواز در آمده و به سمت اورشليم در حركت است، با غباري
سياه و هيبتي خوفناك همراه است، اما همين كشتي در پايان فيلم بر فراز
ابرها ـ كه فشار هوا رقيق‌تر و اكسيژن كمتر است ـ به آرامي حركت مي‌كند.
اين تناقضات چگونه قابل پاسخگويي است.
ـ از آيات قرآن چنين برمي‌آيد كه چند نوع باد در اختيار حضرت سليمان
بوده است؛ يك باد، تندرو و شبيه به طوفان بوده و باد ديگر، آرام بوده است
و سليمان به نسبت نياز از آنها استفاده مي‌كرده است. در خصوص پرواز بر
فراز ابرها نيز بايد گفت كه در مورد حضرت سليمان (ع) عنوان مي‌كنند كه به
همه جاي زمين سفر كرده است.
* يكي از مواردي كه باعث تعجب شد سكانس فرودآمدن كشتي در اورشليم بود.
اين واقعه تا اندازه‌اي عجيب و غيرقابل باور بود كه همگان دست از جنگ
كشيدند و مات و مبهوت كشتي را نگريستند. انتظار مي‌رفت در چنين شرايطي كه
زمينه براي توبه و انابه مهياست، حضرت سليمان به ايراد خطابه بپردازد و
مردم را نصيحت كند. اما او بدون هيچ گفتاري و با حركتي برق‌آسا، از كشتي
فرود مي‌آيد و به جنگ و كشتار مي‌پردازد. آيا اين رفتار از ولي خدا كه
رسالتش چيزي جز هدايت انسان‌ها نيست، قابل پذيرش است؟
ـ معجزه از جنسي نيست كه همه با ديدن آن ايمان بياورند. در نقل‌هاي
تاريخي آمده است كه قوم بني‌اسرائيل معجزات بسياري را ديد، اما بسياري از
آنها را نپذيرفت و به آن ايمان نياورد.
* آيا به امتحان كردنش هم نمي‌ارزيد كه حضرت سليمان ابتدا نصيحت و
موعظه كند و سپس بجنگد؟ درست خلاف آن چيزي كه شما در فيلم نشان داديد،
يعني حضرت ابتدا جنگيد و سپس نريشن‌هايي از زبان وي مبني بر دلسوزي براي
قوم بني اسرائيل بيان شد.
ـ حضرت پيش از آن كه بخواهد نصيحت كند، با حمله شورشي‌ها مواجه است.
* درست است، اما اين اتفاق تا پيش از ديدن معجزه‌اي به آن عظمت (پرواز كشتي) رخ داده است.
ـ جنس پيامبر ما اينگونه است.
* يعني حضرت سليمان پيامبري «جنگاور» است؟
ـ بله! پيامبري است كه خداوند او را براي ماجرايي خطير كه تنها يك‌بار
اتفاق افتاده است، انتخاب كرده و آن ماجرا جنگيدن با اجنّه و شياطين است،
تا دشمنان انسانيت را به تسخير در آورد. در اين ماجرا قوم يهود، حضرت را
همراهي نكردند و حتي همه آنها كافر شدند. در قسمت دوم و سوم اين موضوع
نشان داده مي‌شود. همه قوم بني‌اسرائيل كافر مي‌شوند تا جايي كه خداوند
حضرت را تبرئه مي‌كند و مي‌فرمايد : «وما كفر سليمان». با وجود اين كه
اجنّه و شياطين در اختيار حضرت سليمان هستند و معجزات بسياري از سوي ايشان
رخ داده است، باز هم قوم سليمان (ع) ايمان نمي‌آورند و كافر مي‌شوند. جنس
قوم بني‌اسرائيل به اين صورت بوده است و به همين دليل آنها را اينگونه به
تصوير كشيده‌ايم.
* در اواخر فيلم نوري در آسمان نشان داده مي‌شود و از زبان يكي از
شخصيت‌هاي فيلم «نور ايليا» ناميده مي‌شود. آيا منظور از ايليا، حضرت علي
(ع) بوده است؟
ـ بله. در روايات بسياري داريم كه امام علي (ع) فرموده است: «من معلم
انبياء در خفا بوده‌ام.»، از خود حضرت سليمان و پدر بزرگوارشان، حضرت
داوود نبي نيز الواح و اشعاري به دست آمده كه حضرت سليمان (ع) توسط
اميرالمؤمنين (ع) تربيت مي‌شده است.
* ان‌شاء‌الله چه زماني منتظر توليد و پخش قسمت دوم فيلم باشيم؟
ـ هنوز شروع نكرده‌ايم، بگذاريد نفسي تازه كنيم! (باخنده)
گفت‌وگو: محمد حسين‌كلهر
0 Comments نـظــر:
Post a Comment