Producer Interview

گفتگو با تهيه كننده‌ي فيلم ملك سليمان

مجتبی فرآورده تهیه کننده «ملک سلیمان» سابقه ای طولانی در عرصه سینما دارد و در پرونده سینمایی اش علاوه بر کارگردانی چند فیلم کوتاه از جمله «بهشت باران – 1371 » ، مدیر تولیدی « زنگها – 1363 » ، «ردپایی بر شن - 1365 »، «آخرین شناسایی – 1372 » ، دستیار کارگردانی «حمله به اچ 3 – 1373» و تهیه کنندگی «فوق سری -1376» ، « خلبان-1378 » ، «ترکش های صلح – 1379 » و نام چندین فیلم سینمایی دیگر با سمت های مختلف به چشم می خورد

گفتگوي زير روايت مسير پنج ساله‌ي ساخت«ملك سليمان»است از زبان«مجتبي فرآورده» با ماهنامه‏ی جوان

* چرا داستان زندگي حضرت سليمان را براي اين فيلم انتخاب كرديد؟ مثلاً چرا نرفتيد سراغ زندگي حضرت يونس و... موضوع شاخصي در زندگي اين پيامبر وجود داشت؟

** به سراغ هر پیامبر دیگری که می رفتیم مطمئناً سوال می شد که چرا آن یکی پیامبر نه! داستان حضرت سلیمان داستان بسیار عبرت آموز و حساسی برای امروز است. به بیان قرآن خداوند به چهار نفر ملك عطا كرده است. سه تاي آن‌ها پيامبر بودند. حضرت يوسف، حضرت داوود و حضرت سليمان كه جزو انبياء بودند و ذوالقرنين. اما قوي‌ترين ملكي را كه خداوند به انبياي الهي اعطا كرده است، ملكي است كه در زمان حضرت سليمان ايجاد شده است. به اين جهت چون ما در اصل نمونه‌ي ملك مدنظر الله را نداريم و براي اهل‌بيت هم كه مجال ايجاد ملك فراهم نبود، بهتر ديديم كه ملكي را كه مدنظر الله است به تصوير بكشيم.

* در فيلم كل زندگي حضرت سليمان به تصوير كشيده شده است؟
** اين فيلم بخش اول آن است. چون قرار است ملك سليمان يا دوگانه و يا سه گانه باشد. در بخش اول به شرایط ایجاد ملک و فتنه های ابتدایی ملک می پردازیم و در قسمت های بعدی به خود ملک.

* يعني قسمت اول از همان اول زندگي حضرت سليمان شروع مي شود؟
** خير از مقطعي كه ايشان درخواست ملكي شبيه به ملك آخرالزمان را از خداوند ميكند.

* مي شود راجع به ملك بيشتر توضيح بدهيد كه دقيقاً منظور از ملك چيست؟
** آنچه قرآن بیان می کند حضرت سلیمان هم پادشاه بود و هم پیامبر. اما خداوند صحنه ای را برای ایشان ایجاد می کند و حضرت سلیمان خودش را به صورت یک جسد بر روی صندلی حکومت می بیند و اين گونه فهم مي كند ملكي را كه امروز در اختيار دارد مثل اين جسد بي روح است. بنابراين از خدا درخواست ملك مورد نظر خود خداوند را مي كند، ملكي كه در آخرالزمان برپا خواهد شد.

* طرح كار از كجا زده شد و چه طور پيش رفت؟
** ما تقريباً از نيمه‌ي دوم سال 83 تحقيقاتمان را شروع كرديم و به مرور پيش آمديم. حدود دو سال و نيم تحقيقات طول كشيد و چون قرار بود كه فيلم به صورت بهره‌گيري از تكنولوژي روز سينماي دنيا ساخته شود، یک سال هم برای تحقیق و پژوهش و تست این تکنولوژی وقت گذاشتیم . حدوداًً از نیمه اول سال 86 فیلمبرداری شروع شد و تقريباً در نيمه دوم سال 87 با وقفه‌اي كه به دلايلي در ساخت فيلم اتفاق افتاد در مدت 9 ماه فيلمبرداري كار به پايان رسيد.

* منابع بيان داستان و نوشتن فيلمنامه از قرآن بود؟

** قطعاً، اما ببینید، قرآن حي و زنده است. فهمي كه امروز ما از از آیات سلیمان و داستان انبیاء داریم با فهمي كه 100 يا 500 يا 1000 سال پيش از اين آيات مي شد، متفاوت است. به همين نسبت درك ما از آيات قرآن با فهم 50 سال آينده هم متفاوت خواهد بود. ما بر اساس آيات قرآن و بهره‌گيري از روايات و تاريخ، با يك گروه قابل قبول و زبده از محققان و انديشمندان و آيات عظام و اساتيد دانشگاه و مراكز تحقيقاتي شروع به بررسي آيات و روايات كرديم و طرح قصه را با نگاه به نیاز روز بر اين اساس استخراج كرديم.

* با اين كه در مورد يك فيلمنامه نمي شود فقط روي يك محتوا بحث كرد، اما در كليت قصد داشتيد چه محتوايي را در مورد داستان زندگي حضرت سليمان منتقل كنيد؟
** قرارمان بر اين بود كه زندگي حضرت سليمان را به عنوان يك نبي و حاكم و ولي الهي نقد كنيم و اين كه ايشان در چه شرايط تقاضاي چه ملكي را از خداوند ميكنند. بر اين اساس كار را دنبال كرديم.

*وقتي اين قسمت تمام شد به آن چيزي كه مي خواستيد رسيديد؟
** قطعاً آن چيزي كه آدم در ذهن دارد با با آن چیزی که به اجرا در می آید به نسبت متفاوت خواهد بود. ولي گمان می کنیم با توجه به نمايش‌هايي كه انجام شده و با مسيري كه شروع كرديم و تجارب زيادي كه در اين فيلم در زمينه‌هاي مختلف داشتيم اميدوارم كه تا درصد قابل قبولي موفق بوده باشيم.ما مي توانستيم داستان زندگي حضرت سليمان را در يك كتاب بخوانيم اما الان مي توانيم فيلم سينمايي آن را ببينيم.

* مديوم سينما چه كمكي به روايت اين داستان كرده است؟
** تصوير در دنياي امروز قوي‌ترين زبان موجود براي برقراري ارتباط است وسينما اصلي‌ترين، پر مخاطب‌ترين و تأثيرگذارترين زبان موجود. براي استفاده از سينما آن قدر دليل وجود دارد كه نمي توان گفت چرا از اين زبان استفاده كرده است. به تعبير مقام معظم رهبري كه البته نقل به مضمون مي كنم هر فكر و انديشه‌اي كه به زبان تصوير و سينما در نيايد، فراگیر نخواهد شد.

* به اين نوع فيلم در سينما چه مي گويند؟ ژانر مذهبي، تاريخي، ديني...؟!
** شخصاً فقط به سينما معتقدم! اگرچه در سينما بالطبع ژانرهاي مختلفي وجود دارد، ولي من با اين پسوند و پيشوند‌هاي سينمايي زياد سنخيتي ندارم و بعد از اين كه فيلم ساخته مي شود آن وقت مي شود گفت كه اين فيلم در چه طبقه‌اي قرار مي گيرد. ولي قطعاً آن چيزي كه به اين فيلم اطلاق خواهد شد فيلم قرآني خواهد بود. ولي اين كه بگوييم اين مشخصات يك فيلم قرآني است اشتباه است. چون ممكن است يك نفر به گونه‌اي ديگر فيلم قرآني بسازد.

*براي جلوه‌هاي ويژه‏ی فيلم شما از يك گروه هنگ كنگي استفاده كرده‌ايد و آقاي«لئولو»كه در سينماي جهان چهره‌اي شناخته شده است و در كارنامه‌ي هنري‌اش فيلمي مثل«ببر غران اژدهاي خيزان»را دارد كه نامزد جايزه‌ي اسكار شد و حتي برنده‌ي جايزه‌ي بريتيش آكادمي، جلوه‌هاي ويژه فيلم‌هايي كه ايشان كار كرده يا اسطوره بوده و يا قصه و تخيل. اما داستان حضرت سليمان بر اساس واقعياتي است كه خداوند در قرآن بيان كرده است. برخورد اين تيم با اين قضيه چه طور بود كه اين جلوه‌هاي ويژه مربوط به بازسازي صحنه‌هايي است كه در گذشته اتفاق افتاده، واقعيت داشته و ديگر اسطوره نيست؟
** جلوه های ویژه فیلم در سه جا انجام شد. ایران، هنگ­کنگ و چین . ما به شرق مراجعه کردیم چون شرق فرهنگ بسیار غنی ای دارد. خیلی از پیشینه های تاریخی که ما داریم تقریباً با شرق دور هم سنخ است. بنابراین نسبت افکارمان به همدیگر خیلی نزدیک است و به همین دلیل توانستیم با آنها تفاهم داشته باشیم كه اين هم به واسطه‌ي علاقه‌مندي و درخواست اين دوستان بود و خودشان دوست داشتند بيشتر بدانند و حتي اصرار داشتند كه حتماً قيد كنيم كه اين داستان‌ها متعلق به قرآن هستند.

* آيا اين فيلم تجربه‌ي شاخصي برايتان داشت؟
** قطعاً اين گونه بود، وگرنه چيزي نزديك به 5 سال از عمر و زندگي‌ام را صرف اين كار نمي كردم. واقعيت اين است كه فيلم‌هايي كه كار كرده‌ام يا مرتبط به تاريخ انبياء بوده و يا فيلم جنگ و در موضوعات ديگر كار نكرده‌ام. اين‌ها هم اعتقاد من بوده است و با هم فرقي نداشتند. زماني كه فيلم جنگي كار مي‌كردم نياز زمان بود و امروز هم كه تاريخ انبياء و داستان‌هاي قرآن كار مي‌كنم زمانش است و اين ها هدف من است. لذت مي‌برم و احساس نمي‌كنم عمرم هدر رفته باشد و اين به نظرم بهترين است.

پايان